گاهنامهوقایع

13محرم روز دفن امام حسین ع و واصحابش توسط قبیله بنی اسد

خاکسپاری پیکر مطهر امام حسین(ع) و یارانش توسط طایفه بنی اسد       

بنی اسد

سال 61 هجری، حضرت امام حسین(ع) به همراه یارانش برای برپاداشتن نمازو انجام امر به معروف و نهی از منکر با هیچ یک از خلفای زمان بیعت ننمود و در مقابل ستم این خاندان ستم گر، سکوت پیشه نکرد و علیه حاکم غاصب یزید قیام کرد، یزید که از این سرسختی اباعبدالله ع به خشم آمده بود افرادی را مامور نمود تا ایشان که به سفر حج رفته بودند در مکه ترور نماید، ابا عبدالله ع که از این موضوع با خبر شده بودند برای جلوگیری از بی حرمتی به خانه خدا قبل از روز عرفه مکه را ترک وبه دعوت کوفیان روانه کوفه گردید، در بین راه در روز دوم محرم سال 61 هجری قمری لشکریان یزد راه را در منطقه کربلا برامام بستند و ایشان را وادار نمودند تا در این منطقه خیمه هایش را برپا نماید .

حبیب ابن مظاهر از طایفه بنی اسد

    در روز ششم محرم ، حبيب بن مظاهرکه خود از طایفه بنی اسد بود، به امام (ع) عرض كرد: يابن رسول الله در اين نزديكي طائفه اي از بني اسد سكونت دارند كه اگر اجازه دهي من به نزد آنان روم و ايشان را به سوي شما دعوت كنم، شايد خداوند شر اين گروه را از تو با حضور بني اسد از كربلا دفع كند! امام اجازه دادند و حبيب بن مظاهر، شبانگاه نزد آنان رفت و به آنان گفت: بهترين ارمغان را براي شما به همراه آورده ام، شما را به ياري پسر پيامبر خدا دعوت مي كنم، او ياراني دارد كه هر يك از آنها بهتر از هزار مرد جنگي اند و هرگز او را تنها نخواهند گذارد و او را به دشمن تسليم نكنند، عمر سعد با لشكريان انبوه او را محاصره كرده است، چون شما قوم و عشيره من هستيد شما را به اين راه خير راهنمايي مي كنم، امروز از من فرمان بريد و به ياري او بشتابيد تا شرف دنيا و آخرت از آن شما باشد.
به خدا، سوگند ياد مي كنم كه اگر يك نفر از شما در راه خدا با پسر دختر پيامبرش در اينجا كشته شود و شكيبايي ورزد و اميد ثواب از خداي داشته باشد، رسول خدا در عليين بهشت رفيق و همدم او خواهد بود.
آنگاه نود نفر از مردان بني اسد، يك يك بپاخاستند و براي ياري امام حركت كردند. در آن هنگام ، مردي نزد عمر بن سعد رفته و او را از جريان كار آگاه ساخت و او نيز مردي به نام ازرق را با چهار صد سوار بسوي آنان روانه ساخت كه در دل شب و در كنار فرات راه را بر بني اسد كه فاصله چنداني با امام (ع) نداشتند، بستند.

مردان بني اسد با سواران ابن سعد در آويختند، حبيب بن مظاهر بر ازرق بانگ زد كه: واي بر تو! بگذار ديگري غير از تو اين ظلم را بر گردن بگيرد.هنگامي كه طايفه بني اسد دانستند كه تاب مقاومت با آن گروه را ندارند، در سياهي شب پراكنده شدند و به قبيله خود بازگشتند تا مبادا عمر سعد شبانه بر آنها بتازد.

اقدام امام حسین(ع)در مقابل یزیدیان:

بنی اسد

امام با فریاد “هیهات من الذله” در مقابل یزیدیان ایستاد  و در یک دفاع نابرابر وناحق، جان خود ویارانش رافدای محافظت از اسلام نمود، پس از شهادت امام حسین(ع) بدنهای اباعبدالله الحسین ویارانش بر زمین ماند تا اینکه پس از 3 روز قوم بنی اسد وارد این صحرا شده و پیکر شهدا را دفن کردند.

نحوه دفن شهدای کربلا :

اجساد مطهر شهدا سه روز زير آفتاب بر روى زمين مانده بودند و باد بر آن بدنهاى پاك مى وزيد تا آنكه طائفه بنى اسد كه در غاضريه (محله اى نزديك كربلا) منزل داشتند، پس از سپاه ابن سعد به كربلا آمدند و آن بدنهاى پاك را در خاك و خون مشاهده كردند.
آنان از زن و مرد فريادشان به ناله و شيون بلند شد، وقتى كه مصمم شدند آن بدنهاى پاك را دفن كنند، چون نه سر در بدن داشتند و نه لباسى بر تن، هيچ يك را نمى شناختند. لذا متحير و سرگردان بودند كه چه كنند، ناگاه امام سجاد(عليه السلام) از سمت صحرا به سوى آنان آمد و شهدا را به آنها معرفى كرد. و قبل از همه به دفن پيكر پاك امام حسين(عليه السلام) اقدام فرمود.
او در گوشه اى از كربلا كمى خاك را كنار زد، قبرى ساخته و پرداخته، آشكار شد، دستها را زير بدن قرار داد و به تنهايى به داخل قبر برد و فرمود: «با من كسانى هستند كه مرا يارى كنند». چون بدن را در قبر نهاد، صورت مباركش را بر گلوى بريده پدرش گذاشت و در حالى كه باران اشك چون ابر بهارى بر گونه هايش جارى بود، فرمود:
«طُوبى لاِرْض تَضَمَّنَتْ جَسَدَكَ الطّاهِرَ، فَإنّ الدُّنْيا بَعْدَك مُظْلِمَةٌ وَ الاْخِرَةُ بِنُورِكَ مُشْرِقَةٌ، أَمَّا اللَّيْلُ فَمُسَهَّدٌ وَ الْحُزْنُ فَسَرْمَدٌ، أَوْ يَخْتارَ اللهُ لاِهْلِ بَيْتِكَ دارَكَ الَّتي أَنْتَ بِها مُقيمٌ وَ عَلَيْكَ مِنّي السَّلامُ يَابْنَ رَسُولِ الله وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَكاتُهُ»؛ (خوشا به آن زمينى كه پيكر پاك تو را در برگرفته، دنيا پس از تو تاريك شد و آخرت به نور جمال تو روشن گشت. شبها ديگرازغم توخواب به سرم نمى آيد و اندوهم پايانى نخواهد داشت. تا آن زمان كه خداوند اهل بيت تو را به تو ملحق كند و در كنار تو جاى دهد. درود و سلامم بر تو باد اى فرزند رسول خدا و رحمت و بركات خدا بر تو باد)
آنگاه از قبر خارج شد و آن را از خاك پوشاند و با انگشت روى قبر نوشت: «هذا قَبْرُ الحُسَيْنِ بنِ عَلِيِّ بنِ أبي طالِب اَلَّذِي قَتَلُوهُ عَطْشاناً غَريباً»؛ (اين قبر حسين بن على(عليه السلام) است كه او را با لب تشنه و غريب كشتند)
سپس بدن پاك على اكبر(عليه السلام) پايين پاى حضرت به خاك سپرده شد و بقيه شهدا از بنى هاشم و اصحاب نيز در يك قبر دسته جمعى پايين پاى امام(عليه السلام) دفن شدند. (2)
آنگاه امام سجاد(عليه السلام)، قوم بنى اسد را به طرف نهر علقمه محل شهادت حضرت عباس قمر بنى هاشم راهنمايى كرد. و پيكر پاك آن حضرت را در همانجا دفن نمودند. امام زين العابدين(عليه السلام)درحال دفن عمويش گريه سوزناكى كرد و فرمود: «عَلَى الدُّنْيا بَعْدَكَ الْعَفا يا قَمَرَ بَني هاشِم وَعَلَيْكَ مِنّي السَّلامُ مِنْ شَهيد مُحْتَسَب وَ رَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ»؛ (اى قمر بنى هاشم! بعد از تو خاك بر سر دنيا، بر تو درود مى فرستم و رحمت و بركات خداوند را براى تو طلب مى كنم). (3)
سپس بنى اسد «حبيب بن مظاهر» را كه بزرگ قبيله آنان بود، جداگانه ـ همانجايى كه اكنون هست ـ دفن نمودند. (4)
در اينكه امام سجاد(عليه السلام) چگونه در حال اسارت اقدام به چنين عملى نموده است، روايات زيادى در دست است كه مى رساند برابر مبانى اعتقادى شيعه، متولى كفن و دفن هر امامى، امام بعد از اوست. از جمله در روايتى از امام رضا(عليه السلام) مى خوانيم كه به همين نكته اشاره كرده در پاسخ على بن حمزه فرمودند: «همان كسى كه على بن الحسين(عليه السلام) را قدرت داده است كه (در حال اسارت) به كربلا بيايد و جسد مطهّر پدرش را به خاك سپارد، به صاحب اين امر (اشاره به خودش) قدرت داده است تا به بغداد آمده و امر پدرش (حضرت موسى بن جعفر(عليه السلام)) را عهده دار گردد و سپس بازگردد. با اين تفاوت كه وى همانند امام على بن الحسين(عليه السلام) در بند اسارت گرفتار نبوده است». (5)، (6)

آینده قوم بنی اسد :

اما شاید بسیاری از عاشقان اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) از آینده قوم بنی اسد خبر چندانی نداشته باشند. اینکه با توجه به شرایط سیاسی حاکم بر آن زمان و خفقان ایجاد شده از سوی ابن زیاد در کوفه، چه بلایی سر قوم بنی اسد که جرات کرده بود وارد صحرای کربلا شده و پیکر شهدا را دفن کند، آمد. این گزارش روایتی است تاریخی از آنچه بعد از تدفین پیکر امام حسین(ع) و یارانش برای قوم بنی اسد به وقوع پیوست.

آنچه در روز سوم شهادت امام حسین(ع) اتفاق افتاد؟

بنی اسدی که در اطراف کربلا بودند بنی اسدی است که از نسل اسد بن خزیمه هستند. این طایفه از ذریه اسد بن‌خزیمه بن مدرکه بن الیاس بن مضر بن نزار بوده و به شاخه‌های متعدد تقسیم شده‌اند مانند بنی‌کاهل، بنی‌غنم، بنی‌ثعلبه، بنی‌عمرو و بنی‌مزید .موطن اصلی اینها یمن بود و از یمن به نجد و ناحیه کرخ آمدند و در حجاز پخش شدند. در سال نوزده هجری به عراق آمدند و در کوفه و غاضریه از نواحی کربلا سکونت کردند. این طایفه در جنگ قادسیه شرکت داشتند و ازآن زمان هم مهاجرت به عراق شروع شد. اکثریت بنی‌اسد در جنگ صفین در کنار امام علی(ع) بودند و با معاویه می‌جنگیدند .

در قیام امام حسین(ع) این قبیله به سه دسته مخالف، موافق و بی‌طرف تقسیم شدند. از سران موافق بنی‌اسد حبیب بن مظاهر، مسلم بن عوسجه، قیس بن مسهر صیداوی است. از مشهورترین سران مخالف حرمله بن کاهل اسدی است که طفل شیر خوار امام را به شهادت رساند.افراد بی‌طرف در غاضریه کنار نهر علقمه سکونت داشتند ، از دسته سوم (بی‌طرف‌ها) پس از شهادت امام حسین(ع)، زنانشان بر میدان جنگ گذر کرده و اجساد را دیدند و تحت تأثیر قرار گرفتند و به سرزمین خود رفته، مردان را جهت دفن اجساد، خبر کردند.ابتدا زنان بیل و کلنگ به دست گرفته به طرف کربلا روان شدند. پس ازمدتی وجدان مردان بنی اسد بیدار گشت و به خود آمدند و به دنبال زنان راه افتاده به دفن اجساد کشته‌شدگان پرداختند

سرگذشت قبیله بنی‌اسد بعد از تدفین شهداء عاشورا

پس از شهادت امام حسین(ع) بنی اسد که به دفن اجساد شهدا مبادرت نموده و از ستم یزید و اعوانش در امان نبوده‌اند نزد امام چهارم حضرت زین‌العابدین(ع) آمده طالب مکانی امن شده‌اند.حضرت نیز فرمودند شتران خود را سوار شده همه جا رو به شرق روید تا جایی که شتر شما زانو زده و جای پایش آب درآید، همانجا مسکن گزینید که در امان خواهید بود. این اعراب طبق دستور امام رفتار نموده و حرکت کردند.بعد از طی مسافتی طولانی و رنج بسیار به مکانی رسیدند که در آنجا شتر زانو زده و جای پایش آب درآمد. لذا در آن سرزمین مکان اختیار نمودند. این مردم کم کم به حفر قناتی مبادرت نموده و به کار شکار و گله‌داری و سرانجام کشاورزی مشغول شدند و در تربیت بهائم همت گماشتند.پس از چندی چون پیشوایی جهت ارشاد خود و انجام مراسم مذهبی نداشتند، مجددا به امام سجاد(ع) مراجعه نموده و خواستار پیشوایی شدند. بنابراین یکی از نوادگان حضرت امام زین العابدین(ع) بنام میر محمد برای رهبری و ارشاد آنها به این منطقه رهسپار شد.

محل زندگی جدید بنی اسد کجا بود؟

میر محمد و یارانش پس از مدتی اقامت در آن مکان باغی ساختند. از آن پس محل مذکور را “باغ میران” نامیدند و به این ترتیب مزرعه “باغ میران” ایجاد گردید. باغ میران منطقه ای است در حوالی «استان اصفهان و شهر مورچه خورت» که فاصله‌ای سه فرسنگی با این شهر دارد.در حال حاضر در این روستا کمتر از 10 خانوار زندگی می‌کنند و آبی مشروب و زراعتی از قنات گوارا در این منطقه وجود دارد. بقعه امامزاده سید محمد، از نوادگان امام سجاد(ع) نیز در این قریه است.بنابراین با توجه به اسناد و مدارک تاریخی این منطقه می‌توان گفت مزرعه باغ میران تقریبا در سال 61 هجری و یکسال پس از شهادت امام حسین(ع) بنا شده و از تاریخ بنای آن بیش از هزار سال می‌گذرد. اما در اطراف این منطقه نیز روستاهایی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها روستای کلهرود است.

قدر مسلم این است که کلهرودی‌ها قبلا ساکن باغ میران بوده‌اند. چراکه همانطور که گفته شد نخست اعراب بنی‌اسد در باغ میران ساکن بوده‌اند. همچنین طبق اسناد موجود در این منطقه شاه طهماسب ثانی فرمان داده بود از آنجایی که مردم این منطقه از قوم بنی‌اسد هستند و به دلیل خدمت مردم باغ میران و کلهرود به دیانت در دفن اجساد شهدای کربلا، از پرداخت مالیات و عوارض و دادن سرباز به دولت معاف هستند و این سند حتی به امضای شاه عباس صفوی و عده‌ای دیگر از سلاطین درآمده است. تا اینکه در زمان ناصرالدین شاه قاجار جهت اخذ مالیات به این منطقه مراجعه می‌کنند و مردم روستا سند مزبور را به نظر فرستاده حکومت می‌رسانند. ناصرالدین شاه نیز طبق یادداشتی مبلغ ناچیزی مالیات برای آنها تعیین می‌نماید.

بنابر اسناد تاریخی مالک باغ میران خانمی به نام هنده یا هندی بوده است که با آمدن طایفه بنی‌اسد به این سرزمین، مالک مزبور نصف منطقه باغ میران که به گفته‌ای جورک نامیده می‌شده است را به مبلغ 700 درهم به بنی‌اسد و نصف دیگر را وقف امامزاده سید محمد می‌نماید.با ورود به این روستا آثار تاریخی بسیاری مشاهده می‌شود که از جمله معروفترین آنها سنگی قبری به خط کوفی مربوطه به 1100 سال قبل است. همچنین چشمه زیر ساختمان امامزاده سید محمد باغ میران که آب گوارایی نیز دارد همان چشمه‌ای است که زیر زانوی شتر قافله بنی‌هاشم و بنی‌اسد جوشیده است.گفتنی است در حال حاضر هم در کربلا روز عاشورا دسته(هیئت) بنی اسد معروف است و هر سال عزاداری می‌کنند.

بنی اسد بنی اسد بنی اسد  بنی اسد بنی اسد بنی اسد بنی اسد بنی اسد

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا