علت نام گذاری لیله الرغائب ؛
لیله الرغائب :
شب جمعه اول ماه رجب که به لیله الرغائب معروف است، فرشتگان از آسمان به زمین خاکی سرازیر می‌شوند تا پیغام‌بر نیت‌های پاک بندگان خداوند باشند.
در کتاب المراقبات اعمالی برای همه روز‌های سال لحاظ شده . علامه طباطبایی در مقدمه خود بر این کتاب، آن را بهترین کتابی می‌داند که درباره عبودیت و تقرب و مراقبت نوشته شده است.
در المراقبات از پیامبر مکرم اسلام(ص)نقل شده است که فرمودند از اولین شب جمعه در ماه رجب غافل نشوید. زیرا شبی است که فرشتگان آن را لیله الرغائب می‌نامند.
این نام گذاری به این جهت است که هنگامی که یک سوم از شب گذشت هیچ فرشته‌ای در آسمان‌ها و زمین نمی‌ماند مگر اینکه در کعبه و اطراف آن جمع می‌شوند. آنگاه خداوند به طور غیرمنتظره‌ای بر آنان وارد شده و می‌فرماید:ای فرشتگانم، هر چه می‌خواهید از من درخواست کنید. فرشتگان عرض می‌کنند: حاجات ما این است که از روزه داران رجب درگذری. خداوند می‌فرماید: این کار را انجام دادم.
بهتر است کسی که این حدیث را می‌شنود، در این شب، زیاد بر فرشتگان صلوات فرستاده تا تکلیفی را که آیه ۱۲ تحیت به عهده ما گذاشته به اندازه توانایی انجام داده باشد. سپس رسول خدا (ص) فرمودند:
کسی که روز پنجشنبه اول رجب را روزه گرفته و سپس بین نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز بجا آورده هر دو رکعت به یک سلام و در هر رکعتی سوره فاتحه یک بار، انا انزلناه فی لیلةالقدر سه بار و قل هو الله احد را دوازده بار خوانده، و هنگامی که نماز تمام شد، هفتاد بار بر من (با این الفاظ) صلوات بفرستد:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ وَ عَلَى آلِهِ [وَ آلِ مُحَمَّدٍ].
خدایا! بر محمّد پیامبر درس ناخوانده و خاندانش درود فرست
سپس به سجده مى روى و هفتاد مرتبه می‌گویى:
سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ
پاک و منزّه است پروردگار فرشتگان و روح
آنگاه سر از سجده بر مى‌دارى و هفتاد مرتبه مى‌گویى:
رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجَاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیُّ الْأَعْظَمُ
پروردگارا! مرا بیامرز و بر من مهرورز و از آنچه از من مى دانى بگذر، تو خداى برتر و بزرگترى.
دوباره به سجده مى روى و هفتاد مرتبه مى گویى:
سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ
پاک و منزّه است، پروردگار فرشتگان و روح
سپس حاجت خود را مى طلبى که به خواست خدا برآورده خواهد شد.
سپس رسول خدا فرمودند: قسم به کسی که جانم در دست اوست؛ هیچ بنده یا کنیزی از بندگان و کنیزان خدا این نماز را به جا نمی‌آورد، مگر اینکه خداوند گناهان او را می‌بخشد گرچه گناهان او مثل کف دریا و به عدد شن و به وزن کوه‌ها و به عدد برگ‌های درختان باشد و روز قیامت هفتصد نفر از خویشاوندان خود را که همگی سزاوار آتش باشند شفاعت می‌کند؛ و در شب اول قبر خداوند ثواب آن را به بهترین صورت، با روی گشاده و خندان و زبان فصیح برای او می‌فرستد که می‌گوید:ای محبوب من! مژده بده؛ از هر سختی نجات پیدا کردی. می‌پرسد: تو کیستی؟ رویی بهتر از روی تو ندیده و بویی به خوشبویی تو مشامم نرسیده. جواب می‌دهد:ای محبوب من! من ثواب آن نمازی هستم که در فلان شب، فلان منطقه، فلان ماه و فلان سال بجا آوردی؛ امشب آمده‌ام تا حقت را ادا کرده، مونس تنهایی تو بوده و وحشتت را از بین ببرم؛ و زمانی که در شیپور دمیده شود، در عرصه قیامت بر سرت سایه افکنم؛ و تو هرگز هیچ خیری را از جانب مولایت از دست نخواهی داد.
در اینجا این سؤال پیش می‌آید که، ظاهر روایت این است که لیلة لیله الرغائب اولین شب جمعه ماه رجب است؛ و اگر اعمالی که در این روایت ذکر شده از اعمال این شب بوده و شب جمعه اول ماه، مصادف با اول ماه شد، چگونه می‌توان این عمل را بجا آورد؟ زیرا در این صورت پنجشنبه قبل از جمعه اول، جز ماه رجب نیست، جواب این است که اگر بخواهیم به ظاهر روایت عمل کنیم، باید بگوییم این اعمال در صورتی است که شب اول ماه شب جمعه نباشد؛ و اگر شب جمعه بود، شب جمعه دوم این اعمال انجام می‌شود؛ گرچه لیلة الرغائب نباشد. چون در روایت تصریح نشده که این اعمال حتماً باید در لیلة الرغائب باشد. ولی راه دوم و سومی هم هست که صحیح‌تر به نظر می‌رسد. راه دوم این است که این اعمال را بدون روزه انجام دهیم و راه سوم این است که روزه را هم بگیریم گرچه روزه در رجب نباشد.
منبع :آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی کتاب المراقبات
لیله الرغائب لیله الرغائب لیله الرغائب
